วัฒนธรรมจังหวัดสงขลา

อะไรที่สภาวัฒนธรรมต้องพึงสังวรณ์

วัฒนธรรมจังหวัดสงขลา

ผ่านพ้นไปกับการคัดเลือกคณะกรรมการบริหารสภาวัฒนธรรมจังหวัดสงขลา  โดยมีคณะกรรมการ 51 ท่าน ผมเองคงรอคำสั่งแต่งตั้งอย่างเป็นทางการในฝ่ายสื่อและประชาสัมพันธ์แล้วจึงจะขอแสดงความคิดเห็นในจุดยืนของการทำงานสภาวัฒนธรรมในระดับจังหวัดสงขลาอีกที

กลับมาสู่บทบาทหน้าที่ตนเองในฐานะประธานสภาวัฒนธรรมอำเภอนาหม่อม  หลังจากที่ได้ประชุมย่อยคณะทำงานของสภาวัฒนธรรมอำเภอโดยแบ่งโครงสร้างการทำงานซ้อนกันสองชั้นคือ

1.     สภาฯที่มาจากตำบล มีหน้าที่ ดูแลกลุ่มจดแจ้งในพื้นที่ตนเอง สรุปทำข้อมูล เพื่อพัฒนาต่อไปในทิศทางของตนเอง

2.     กลุ่มจดแจ้งที่เป็นลักษณะกิจกรรมเดียวกัน เช่น กลุ่มดนตรี  กลุ่มอาชีพ กลุ่มศิลปะ กลุ่มปราชญ์ชาวบ้าน

3.     วัฒนธรรมอำเภอจึงต้องมีจุดยืน ณ พื้นที่ปฏิบัติของตนไม่สถานะใดก็สถานะหนึ่งอยู่แล้ว วัฒนธรรมอำเภอจึงมีหน้าที่ อำนวยประโยชน์ให้แก่สองกลุ่มดังกล่าว

ประเด็นการขับเคลื่อนจึงกระจายไปสู่กลุ่มต่างๆอย่างทั่วถึง และเป็นต้นแบบของการกระจายอำนาจในการปฏิบัติ ที่รัฐบาลต้องการเห็น  การจดแจ้งจัดตั้งกลุ่มมีการจดแจ้งทั้งสอง พรบ.คือ 1.สภาวัฒนธรรม 2.สภาองค์กรชุมชน เพื่อให้มีศักดิ์และสิทธิ์ที่จะเข้าถึงอำนาจการจัดการตนเอง เพื่อดำรงรักษาไว้ซึ่งความเป็นเอกลักษณ์และวัฒนธรรม ตามแบบที่ตนเองได้ปฏิบัติสืบทอดกันมา

เราคงไม่พูดถึงประเด็นของการหลงวัฒนธรรม ณ เวลานี้เพราะประเมินไม่ได้ว่าเป็นไปในทิศทางได้ สภาพปัญหาการแย่งชิง การดำเนินชีวิต การแข่งขัน การเข้าสู่ระบบทุน มันทำลายวัฒนธรรมมาเยอะแล้ว แต่ประเด็นการแก้ปัญหาเชิงคุณภาพไม่มีให้เห็น ตัวชี้วัดไม่มี แบบอย่างที่ถูกต้องและสามารถจะปฏิบัติสืบเนื่องไม่มีใครทำ ปล่อยโอกาสให้ “นักวาทกรรม”มาพูดให้ความรู้แสดงความคิด และจิตนาการไปเรื่อย เป็นการเสียเวลาโดยป่าวประโยชน์

สภาวัฒนธรรม อำเภอนาหม่อม จังหวัดสงขลา  หลังจากได้วิเคราะห์ สังเคราะห์ วางแผน ตั้งตัวชี้วัด จึงได้จัดทำแผนแม่บทของการจัดการตนเองในด้านวัฒนธรรมเต็มรูปแบบ โดยมีระบบคุณธรรมเป็นกฎกติกาในการควบคุมการปฏิบัติงาน ใช้แนวทางปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียงเป็นเครื่องมือ ตัวชี้วัดคือการกลุ่มเยาวชนรุ่นใหม่ที่สามารถพึ่งพาตนเองได้ในสังคมปัจจุบัน และเป็นต้นแบบของมนุษย์พันธุ์ใหม่ภายใต้การรักษาวิถีเดิมนำพาสู่อาเซียน

ต่อไปใช้รูปแสดงให้เห็นว่าที่มาเรามาอย่างไร ปัจจุบันเรายืนอยู่จุดไหน และจะเดินต่อไปอย่างไร

เรามีปู่ย่าตายายที่เล่าถึงความเป็นมาของรากเหง้า

เรามีวัฒนธรรมการดำเนินชีวิตที่หลายหลาย

เรามีผู้อนุรักษ์ศิลปวัฒนธรรมทุกรุ่น

เรามีองค์ความรู้ด้านปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียง พร้อม ประยุกต์ใช้

เรามีสามัญสำนึกในการเห็นคุณค่าทางวัฒนธรรม

ภาพเล็กๆน้อยๆกว่าแสนภาพ ที่จะปรากฎสู่สายตาท่านให้สัมผัสถึง "ไออุ่นแห่งแผ่นดินเกิด"

ขอกราบขอบพระคุณ ท่านบุญชวน  บัวสว่าง  วัฒนธรรมจังหวัดสงขลา

 และบุคลากรของกระทรวงวัฒนธรรมทุกๆท่านครับ

 

สภาวัฒนธรรม อำเภอนาหม่อม จังหวัดสงขลา

หลายคนชอบพูดว่าตระหนักในวัฒนธรรมของชาติจะสูญหาย  ผมมีความรู้สึกดีๆทุกครั้งที่ได้ยินของอาการความเป็นห่วง หลายคนออกแบบการรักษาไว้อย่างสวยหรู หลายคนให้คำจำกัดความของวัฒนธรรม ฯลฯ นึกในใจอยู่นานว่า “ท่านๆปฏิบัติต่อวัฒนธรรมอย่างไร ในสถานะอะไร” จนเมื่อที่ประชุมในระดับอำเภอของนาหม่อมเราได้มีฉันทามติ ให้ผมได้ดำรงตำแหน่งประธานสภาวัฒนธรรมอำเภอนี้ สิ่งแรกหลังการมีมติคือการประกาศจุดยืนและนโยบายที่จะร่วมกันทำดังนี้

1.             จัดให้มีการทำฐานข้อมูลด้านบุคคลที่มีคุณูปการต่อพื้นที่อำเภอนาหม่อม

2.            จัดให้มีการสรุปกิจกรรมที่ชาวอำเภอนาหม่อมได้ปฏิบัติต่อๆกันมา

3.            จัดให้มีการสรุปประเพณีที่ชาวอำเภอนาหม่อมยึดถือและปฏิบัติสืบเนื่องกันมา

4.             

     และการประกาศพิจารณาตนเองหากไม่ได้บุคคลที่มีคุณูปการต่อพื้นที่ จำนวน 99 คนในระยะเวลา 3 เดือนเหตุของที่มา...จากการพบปะและการดำเนินชีวิตรวมกันเป็นชุมชนตำบลและอำเภอ สิ่งที่พบเห็นคือ “คนนาหม่อมเป็นคนดีมีพื้นฐานจิตใจโอบอ้อมอารี” ทุกๆวันจะพบเรื่องดีๆของผู้มีน้ำใจทั่วทั้งอำเภอ ทั้งภาครัฐ เอกชน พ่อค้า แม่ขาย องค์กรปกครองท้องถิ่น กำนัน ผู้ใหญ่บ้าน พระ ครู นักเรียน ผู้ประกอบกิจการส่วนตัว ซึ่งล้วนแล้วเป็นคนดีกันทั้งนั้น

แน่นอนครับก็ต้องมีที่ไม่ดีอยู่บ้างเล็กน้อย ที่กล่าวอย่างนี้เพราะคนดีๆส่วนใหญ่ ไม่มีใครอยากจะออกมานำทำชุมชน สอบถามก็ได้ความว่า “ไม่รู้ ไม่อยากยุ่งยาก เบื่อแล้ว ทำมาเยอะแล้ว ไม่มีใครส่งเสริม โดนมาหลายทีเซ็นชื่อรับของแล้วก็กลับ มีค่ารถ ค่าน้ำมันไหม”

ซึ่งจริงๆแล้วก็เหมือนกับหลายๆพื้นที่ จนครั้งหนึ่งที่เก็บฐานข้อมูลแบบหยาบๆ ก็พบว่ามีเรื่องของคนดีไปตกอยู่ที่คนๆเดียว หรือที่ “นักวาทกรรม” เรียก “หมวกหลายใบ”  จนในที่สุดหมวกอย่างน้อย  2 ใบที่ผมได้มาคือ “ประธานสภาองค์กรชุมชนตำบลทุ่งขมิ้น” และ “ประธานสภาวัฒนธรรมอำเภอนาหม่อม”  หมวกที่มาตอนผมไม่ต้องการอะไรอีกแล้ว นอกจากชีวิตชาวสวนยางที่ ตัดมั่งไม่ตัดมั่ง แต่ทำอย่างอื่นๆไปด้วยตามแนวปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียง

แล้วจุดเปลี่ยนก็ต้องมาถึงจนได้เมื่อมีปรากฏการ “หัวล้านได้หวี” บ่อยครั้งในขณะที่หลายคนอยู่ในสภาพผมยุ่งเหยิงแต่กับทุกปล่อยไปตามยะถากรรม หาความมีสิทธิเสมอภาคกันไม่ได้  ด้วยระบบประชาธิปไตยทางอ้อมที่ใช้กันอยู่ และยังใช้กันอยู่อีกทั้งๆที่ 80 ปีที่ผ่านมา ประชาธิปไตยทางอ้อมทำได้เพียงแค่ “เปลี่ยนระบอบการปกครอง จาก กษัตริย์มาเป็นนักการเมือง เท่านั้นเอง ปวงชนชาวไทยมิได้จับต้องประชาธิปไตยเลย” ทำให้บางวาระของผู้ดำรงตำแหน่งของการปกครองส่วนท้องถิ่นยังยึดถือระบบประชาธิปไตย โดยตนเองเป็นศูนย์กลางอีกที เสมือนพ่อค้าคนกลาง

ผมนั่งอ่านเจตนารมณ์ทั้งสองฉบับคือ พรบ.สภาองค์กรชุมชน 2551 และ พรบ.สภาวัฒนธรรม 2553 ล้วนแล้วแต่จะรักษาไว้ซึ่งความเป็นชาติทั้งนั้น และที่สำคัญคือ “การมีส่วนรวมของประชาชน”

แน่นอนครับ รู้ฟ้า รู้ดิน รู้จักถามผู้รู้ รู้จัดกระบวนการ มีคุณธรรมประจำใจ มี บ้าน วัด โรงเรียน มีครู คลัง ช่าง หมอ น่าจะพอแล้ว ...ลงมือกันดีกว่าครับ.....